Πώς λειτουργεί το σύστημα των προεδρικών εκλογών των ΗΠΑ;

Στις ΗΠΑ φέτος έχουμε χρονιά εκλογών, έτσι είναι μια καλή στιγμή να εξηγήσουμε πώς λειτουργεί η σύνθετη διαδικασία των Αμερικανικών Προεδρικών Εκλογών. Σε αυτό το άρθρο, θα δούμε συνοπτικά τα διάφορα στάδια και βήματα που οδηγούν στην εκλογή ενός υποψηφίου στη θέση του Προέδρου των ΗΠΑ.

Στα μάτια των Ευρωπαίων, το εκλογικό σύστημα των ΗΠΑ μοιάζει, πολλές φορές, να χαρακτηρίζεται από περιττή πολυπλοκότητα. Είναι ένα σύνθετο σύστημα με δομές που, με μια πρώτη ματιά, δεν έχουν ξεκάθαρη χρησιμότητα, οπότε θα εξηγήσουμε, βήμα προς βήμα, πώς λειτουργεί η όλη διαδικασία.

Στις 5 Νοεμβρίου 2024 θα καθοριστεί το στοίχημα για την εκλογή του 47ου Προέδρου των ΗΠΑ. Η εκλογή γίνεται με έμμεσο τρόπο, δηλαδή οι πολίτες ψηφίζουν για την ανάδειξη αντιπροσώπων (εκλεκτόρων) που, με τη σειρά τους, επιλέγουν τον Πρόεδρο και τον Αντιπρόεδρο. Όμως η όλη διαδικασία είναι πολύ πιο σύνθετη. Για να φτάσουμε στην εκλογή του Προέδρου υπάρχουν πολλά βήματα και στάδια, σε Ομοσπονδιακό, Πολιτειακό και τοπικό επίπεδο.

Τι είναι οι προκριματικές εκλογές, οι εκλογικές συνελεύσεις και τα συνέδρια των κομμάτων και γιατί έχουν σημασία;

Οι προκριματικές εκλογές είναι προκαταρκτικές εκλογές με τις οποίες τα κόμματα διαλέγουν τους υποψηφίους τους για τις προεδρικές εκλογές. Στις περισσότερες Πολιτείες, συνήθως διεξάγονται 6 έως 9 μήνες πριν από την ημερομηνία των εθνικών εκλογών.

Οι προκριματικές εκλογές των Ρεπουμπλικανών έγιναν από τον Ιανουάριο έως τον Ιούνιο του 2024, με τη συμμετοχή πολλών υποψηφίων που προσπάθησαν να διεκδικήσουν το χρίσμα του κόμματος από τον Ντόναλντ Τραμπ. Όσο οι μήνες περνούσαν, οι διεκδικητές εγκατέλειψαν την κούρσα ο ένας μετά τον άλλον, καθώς διαπίστωσαν ότι δεν μπορούν να νικήσουν τον Τραμπ.

Για να κερδίσει κάποιος το χρίσμα του κόμματος για την προεδρική υποψηφιότητα, πρέπει να εξασφαλίσει την υποστήριξη των αντιπροσώπων των Πολιτειών. Ο υποψήφιος που θα λάβει τις περισσότερες ψήφους από τους αντιπροσώπους των Πολιτειών κερδίζει το χρίσμα.

Κατά τη διάρκεια των προκριματικών εκλογών, συνήθως θα ακούσουμε και τον όρο «Σούπερ Τρίτη». Πρόκειται για την ημέρα κατά την οποία διεξάγονται οι προκριματικές εκλογές στις περισσότερες Πολιτείες και είναι μια από τις πιο κρίσιμες ημέρες όσον αφορά την ανάδειξη του προεδρικού υποψηφίου του κόμματος. Τα αποτελέσματα από τη «Σούπερ Τρίτη» συχνά αποτελούν ισχυρή ένδειξη για το ποιος υποψήφιος είναι πιθανότερο να εξασφαλίσει το χρίσμα.

Οι προκριματικές εκλογές γίνονται ανά στάδια κατά τη διάρκεια της άνοιξης, και η Πολιτεία που ανοίγει τη διαδικασία είναι το Νιου Χάμσαϊρ. Μάλιστα, στη συγκεκριμένη Πολιτεία υπάρχει νόμος που υπαγορεύει ότι οι προκριματικές εκλογές στο Νιου Χάμσαϊρ πρέπει να είναι οι πρώτες που διεξάγονται στη χώρα.

Εκτός από τις προκριματικές εκλογές, υπάρχουν και οι «εκλογικές συνελεύσεις», δηλαδή εσωκομματικές συνελεύσεις που αποτελούν έναν ακόμη τρόπο επιλογής υποψηφίων. Η μορφή αυτού του θεσμού ποικίλλει και είναι ελαφρώς διαφορετική σε κάθε Πολιτεία. Οι εκλογικές συνελεύσεις είναι μια διαδικασία λιγότερο επίσημη από ό,τι οι προκριματικές εκλογές. Αποτελούν συνελεύσεις που διοργανώνονται από τα κόμματα και στις οποίες οι ψηφοφόροι χωρίζονται, μερικές φορές κυριολεκτικά, σε ομάδες, για να δείξουν την υποστήριξή τους για έναν υποψήφιο. Σε ορισμένες συνελεύσεις γίνεται και κανονική ψηφοφορία. Ο υποψήφιος που θα λάβει τις περισσότερες ψήφους από τα μέλη της συνέλευσης κερδίζει.

Τόσο οι προκριματικές εκλογές όσο και οι εκλογικές συνελεύσεις έχουν τον ίδιο σκοπό: την εκλογή των αντιπροσώπων που θα επιλέξουν τον τελικό υποψήφιο στο εθνικό συμβούλιο του κόμματος.

Αξίζει να σημειώσουμε ότι η Συνέλευση της Αϊόβα είναι η πιο διάσημη, καθώς είναι ο θεσμός με τον οποίο ξεκινά ολόκληρη η διαδικασία επιλογής προεδρικού υποψηφίου. Η Αϊόβα, λοιπόν, είναι η αφετηρία της κούρσας για την εκλογή του Προέδρου, και τα αποτελέσματα που θα σημειωθούν εδώ συχνά δίνουν τον τόνο και για την υπόλοιπη διαδικασία. Για αυτούς τους λόγους, η συγκεκριμένη συνάντηση λαμβάνει εκτεταμένη κάλυψη από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.

Παρόλο που οι προκριματικές εκλογές και οι εκλογικές συνελεύσεις υποδεικνύουν ξεκάθαρα ποιος θα πρέπει να είναι ο υποψήφιος, η απόφαση αυτή δεν θεωρείται επίσημη αν δεν επικυρωθεί και στο συνέδριο του κόμματος. Για να λάβει και επίσημα κάποιος υποψήφιος το χρίσμα για τις προεδρικές εκλογές, πρέπει να εξασφαλίσει την πλειοψηφία των αντιπροσώπων που αναδείχθηκαν από τις προκριματικές εκλογές και τις εκλογικές συνελεύσεις.

Το προφίλ των αντιπροσώπων ποικίλλει, όμως σε γενικές γραμμές πρόκειται για ενεργά μέλη του κόμματος, πρώιμους υποστηρικτές ενός υποψηφίου ή άλλα άτομα με ηγετική θέση. Όσοι αντιπρόσωποι εκλεγούν κατά τη διάρκεια των προκριματικών διαδικασιών εκπροσωπούν την Πολιτεία τους στο συνέδριο του κόμματος. Στις μέρες μας, τα συνέδρια αυτά κυλούν ως επί το πλείστον χωρίς ανατροπές, καθώς δεν αποτελούν παρά την τυπική διαδικασία που θα αναδείξει και επίσημα τον υποψήφιο για τη θέση του Προέδρου. Ωστόσο, αν δύο υποψήφιοι υποστηριχθούν από ίσο αριθμό αντιπροσώπων, μπορεί να διεξαχθεί και ψηφοφορία.

Τι είναι οι εκλέκτορες και ποιος είναι ο ρόλος τους στις προεδρικές εκλογές;

Την ημέρα των εκλογών, οι πολίτες δεν ψηφίζουν απευθείας τους προεδρικούς υποψηφίους, αλλά τους εκλέκτορες που θα εκπροσωπήσουν την Πολιτεία τους. Οι εκλέκτορες αυτοί, στη συνέχεια, θα επιλέξουν τον Πρόεδρο μεταξύ των υποψηφίων. Αυτό σημαίνει ότι οι προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ είναι έμμεσες, και για αυτόν τον λόγο έχει παρατηρηθεί το φαινόμενο κάποιος υποψήφιος να λαμβάνει τον μεγαλύτερο αριθμό ψήφων αλλά να χάνει τελικά τις εκλογές, όπως έγινε μάλιστα και πολύ πρόσφατα, το 2016.

Στο εκλογικό σύστημα των ΗΠΑ υπάρχουν συνολικά 538 εκλέκτορες, και κατανέμονται στις Πολιτείες με βάση τον πληθυσμό της καθεμιάς: κάθε Πολιτεία λαμβάνει αριθμό εκλεκτόρων ίσο με εκείνον των βουλευτών της συν εκείνο των Γερουσιαστών της (υπάρχουν 100 Γερουσιαστές και κάθε Πολιτεία έχει δύο, οπότε λαμβάνει και δύο εκλέκτορες). Έτσι, Πολιτείες όπως η Καλιφόρνια (54 εκλέκτορες), το Τέξας (40), η Φλόριντα (30) και η Νέα Υόρκη (28) έχουν περισσότερους εκλέκτορες από ό,τι άλλες Πολιτείες με μικρότερο πληθυσμό, όπως η Αλάσκα (3) ή η Μοντάνα (4).

Για να κερδίσει ένας υποψήφιος τη θέση του Προέδρου, θα πρέπει να τον υποστηρίξουν τουλάχιστον 270 από τους 538 εκλέκτορες.

Αυτό το σύστημα είναι γνωστό ως «Εκλεκτορικό Κολέγιο» και η όλη διαδικασία διεξάγεται σε δύο στάδια. Αρχικά, τα κόμματα προτείνουν τους εκλέκτορές τους πριν από τις εκλογές, και την ημέρα των εκλογών οι ψηφοφόροι επιλέγουν τους εκλέκτορες. Ποιοι, λοιπόν, είναι αυτοί οι εκλέκτορες; Συνήθως, τα κόμματα επιλέγουν κάποια από τα μέλη τους, ως ένδειξη αναγνώρισης ή ευγνωμοσύνης για τις υπηρεσίες τους προς το κόμμα. Είναι κάτι σαν τιμητική διάκριση.

Το δεύτερο στάδιο διεξάγεται την ημέρα των εκλογών, όταν οι ψηφοφόροι επιλέγουν τον Πρόεδρο (μέσω των εκλεκτόρων). Ουσιαστικά, εκείνοι που ψηφίζουν απευθείας για Πρόεδρο είναι οι εκλέκτορες, τους οποίους επιλέγει ο λαός μέσω της πανεθνικής ψηφοφορίας. Αφού επιλεγούν οι εκλέκτορες (την ημέρα των εκλογών), εκείνοι πρέπει στη συνέχεια να επιλέξουν τον Πρόεδρο και τον Αντιπρόεδρο. Αυτή η ψηφοφορία διεξάγεται στη συνεδρίαση των εκλεκτόρων, που παραδοσιακά λαμβάνει χώρα τη Δευτέρα μετά τη δεύτερη Τετάρτη του Δεκεμβρίου, η οποία φέτος θα είναι η 17η Δεκεμβρίου 2024.

Καμπάνιες προεδρικών υποψηφίων, ο ρόλος των Μέσων μαζικής ενημέρωσης και η συμμετοχή των ψηφοφόρων στις αμερικανικές εκλογές

Ο πληθυσμός των ΗΠΑ είναι 333 εκατομμύρια άτομα, από τα οποία δικαίωμα ψήφου για τις εκλογές του 2024 θα έχουν λίγο περισσότερα από 244 εκατομμύρια άτομα. Αν και ένας τέτοιος αριθμός ψηφοφόρων ακούγεται μεγάλος, το ποσοστό συμμετοχής των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων στις εκλογές των ΗΠΑ είναι σημαντικά χαμηλότερο σε σύγκριση με πολλές χώρες της Ευρώπης. Στις προεδρικές εκλογές του 2020 ψήφισε περίπου το 66% των ατόμων που είχαν δικαίωμα ψήφου, ποσοστό που αποτέλεσε ρεκόρ. Για σύγκριση, η συμμετοχή των ψηφοφόρων στη Σουηδία κυμαίνεται μεταξύ 84 και 87 τοις εκατό. Η χαμηλή συμμετοχή που παρατηρείται στις ΗΠΑ οφείλεται σε πολλούς λόγους. Εν μέρει, οφείλεται στο ότι η διαδικασία ψηφοφορίας είναι πιο πολύπλοκη στις ΗΠΑ. Σε όλες τις Πολιτείες εκτός της Βόρειας Ντακότα, οι ψηφοφόροι πρέπει να εγγραφούν στους καταλόγους ενός κόμματος προκειμένου να ψηφίσουν. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η εγγραφή αυτή απαιτείται να γίνει το αργότερο 30 ημέρες πριν τις εκλογές. Επίσης, κάποιος εγγεγραμμένος μπορεί να θεωρηθεί ανενεργός αν δεν έχει ψηφίσει στις δύο τελευταίες εκλογές. Όταν τελικά κάποιος ξεμπερδέψει με αυτές τις γραφειοκρατικές διαδικασίες, λαμβάνει μια κάρτα που επιβεβαιώνει ότι έχει δικαίωμα ψήφου.

Για να ψηφίσει κανείς στις προεδρικές εκλογές πρέπει να είναι 18 ετών και άνω, να είναι Αμερικανός πολίτης και να κατοικεί στις ΗΠΑ. Επίσης, θα πρέπει να έχει ολοκληρώσει τη διαδικασία εγγραφής ψηφοφόρου. Σε πολλές Πολιτείες, οι εγκληματίες δεν έχουν δικαίωμα ψήφου. Στη Φλόριντα, μάλιστα, εκτιμάται ότι περίπου το 10% των ενηλίκων κατοίκων δεν μπορούν να ψηφίσουν λόγω προηγούμενων καταδικαστικών αποφάσεων εις βάρος τους.

Για αυτούς τους λόγους, ένας προεδρικός υποψήφιος είναι σημαντικό να ενθουσιάζει και να κινητοποιεί τους ψηφοφόρους, ώστε να είναι βέβαιο ότι, εκτός από το να πάνε στην κάλπη, θα ολοκληρώσουν και όλες τις διαδικασίες που απαιτούνται για να μπορέσουν να ψηφίσουν.

Μέχρι την ημέρα των εκλογών, κάθε υποψήφιος διεξάγει μια πυρετώδη καμπάνια για να συγκεντρώσει όσο το δυνατόν περισσότερες ψήφους. Πρόκειται για μια περιοδεία σε όλη τη χώρα, όπου ο υποψήφιος προβάλλει τα πλεονεκτήματά του, εκφωνεί ομιλίες και συναντά τους ψηφοφόρους, όχι μόνο για να βελτιώσει τις δικές του πιθανότητες εκλογής αλλά και για να μειώσει εκείνες του αντίπαλου υποψήφιου.

Όπως είναι φυσικό, για μια τέτοια τεράστια και δαπανηρή καμπάνια χρειάζονται πολλά χρήματα, άρα και πλούσιοι υποστηρικτές, ώστε να έχει ο υποψήφιος την οικονομική δυνατότητα να φθάσει μέχρι τη γραμμή τερματισμού των εκλογών.

Ποιες είναι οι Πολιτείες-κλειδιά και γιατί έχουν τόσο μεγάλη σημασία;

Ως «Πολιτεία-κλειδί» στις αμερικανικές εκλογές λέγεται εκείνη που μπορεί να κερδηθεί τόσο από τους Δημοκρατικούς όσο και από τους Ρεπουμπλικανούς. Οι Πολιτείες αυτές μερικές φορές αποκαλούνται και «αμφιταλαντευόμενες Πολιτείες» ή «πορφυρές Πολιτείες» (από τη σύνθεση των χρωμάτων των δύο μεγάλων κομμάτων, του κόκκινου για τους Ρεπουμπλικανούς και του μπλε για τους Δημοκρατικούς). Οι Πολιτείες όπου συνήθως νικούν με άνεση οι Δημοκρατικοί ή οι Ρεπουμπλικανοί αποκαλούνται συχνά «μπλε» ή «κόκκινες» Πολιτείες αντίστοιχα, αλλά και «ασφαλείς Πολιτείες», επειδή οι υποψήφιοι δεν χρειάζεται να ανησυχούν για τη νίκη τους εκεί. Το στοίχημα στις προεδρικές εκλογές ΗΠΑ είναι οι υποψήφιοι να εστιάσουν ιδιαίτερα την καμπάνια τους στις Πολιτείες-κλειδιά, καθώς αυτές μπορούν να καθορίσουν το αποτέλεσμα των εκλογών. Στις προηγούμενες εκλογές, τόσο ο Τραμπ όσο και ο Μπάιντεν επισκέπτονταν συχνά τη Φλόριντα και την Πενσιλβάνια, και οι Πολιτείες αυτές κυριολεκτικά «βομβαρδίζονταν» με πολιτικές διαφημίσεις των δύο υποψηφίων.

Το ποιες Πολιτείες θεωρούνται «κλειδιά» αλλάζει με τον καιρό, όμως κάποιες που αξίζει να αναφέρουμε είναι οι παρακάτω:

• Φλόριντα
• Μίσιγκαν
• Οχάιο
• Πενσιλβάνια
• Ουισκόνσιν

Αξίζει, ακόμα, να σημειώσουμε ότι σε αυτές τις πέντε Πολιτείες νίκησαν οι Δημοκρατικοί στις εκλογές του 2012, όμως σε εκείνες του 2016 νίκησαν οι Ρεπουμπλικανοί.

Το γιατί ορισμένες Πολιτείες είναι «κλειδιά» και άλλες δεν είναι, εξαρτάται κυρίως από τις διαφορές στο προφίλ του πληθυσμού τους, που συνήθως οδηγούν και σε διαφορετικές πολιτικές επιλογές, όπως θα διαπιστώσουμε, για παράδειγμα, αν συγκρίνουμε τους πληθυσμούς των πόλεων με εκείνους της υπαίθρου.

Το Οχάιο, συγκεκριμένα, είναι γνωστό όχι απλώς ως Πολιτεία-κλειδί αλλά ως μια από τις πιο σημαντικές, καθώς, συχνά, το αποτέλεσμα που θα σημειωθεί εκεί αντικατοπτρίζει και εκείνο των εκλογών. Και, μάλιστα, από το 1900 και έπειτα μόνο τρεις Πρόεδροι έχουν κερδίσει τις εκλογές χωρίς να έχουν νικήσει στο Οχάιο: ο Φραγκλίνος Ρούζβελτ (το 1944), ο Τζον Κένεντι (1960) και ο Τζο Μπάιντεν (2020).

Η ημέρα των εκλογών και τα επόμενα βήματα

Οι εκλογές διεξάγονται πάντα στις αρχές Νοεμβρίου και συγκεκριμένα την Τρίτη μετά την πρώτη Δευτέρα του μήνα (δηλαδή, πάντοτε από 2 έως 8 Νοεμβρίου). Το γεγονός ότι οι εκλογές διεξάγονται την Τρίτη έχει αποτελέσει αντικείμενο συζήτησης, καθώς πολλοί άνθρωποι εργάζονται εκείνη την ημέρα και μπορεί να μην καταφέρουν να φύγουν από τη δουλειά για να ψηφίσουν. Σε ορισμένες Πολιτείες, ωστόσο, η συγκεκριμένη ημέρα ανακηρύσσεται επίσημη αργία, ώστε να διευκολυνθούν οι ψηφοφόροι, ενώ σε άλλες έχουν ψηφιστεί νόμοι που επιτρέπουν στους εργαζόμενους να απουσιάσουν από τη δουλειά για να ψηφίσουν χωρίς να χάσουν εισόδημα.

Η κατάθεση της ψήφου μπορεί να γίνει την ημέρα των εκλογών, εκ των προτέρων ή και μέσω αλληλογραφίας. Επάνω στα ψηφοδέλτια αναγράφονται τα ονόματα των υποψήφιων Προέδρων και οι ψηφοφόροι μπορούν να ψηφίσουν όποιον από αυτούς θέλουν, ανεξάρτητα από το αν έχει συμμετάσχει στις προκριματικές εκλογές ή όχι και ανεξάρτητα από το κόμμα στους καταλόγους του οποίου έχουν εγγραφεί.

Την ημέρα των εκλογών και το βράδυ που ακολουθεί γίνεται η πυρετώδης καταμέτρηση των ψήφων, μια διαδικασία που λαμβάνει τεράστια κάλυψη από τα Μέσα μαζικής ενημέρωσης έως αργά τη νύχτα, καθώς ανακοινώνονται τα αποτελέσματα από κάθε Πολιτεία και κορυφώνεται η κούρσα για την εξασφάλιση των (τουλάχιστον) 270 εκλεκτόρων που χρειάζονται για την εκλογή Προέδρου.

Όταν ολοκληρωθούν οι εκλογικές διαδικασίες, το επόμενο βήμα έρχεται τον Δεκέμβριο με τη συνεδρίαση του Εκλεκτορικού Κολεγίου, όπου οι εκλέκτορες ψηφίζουν για την ανάδειξη Προέδρου και Αντιπροέδρου. Ακόμη και πριν από τη συνεδρίασή τους, όμως, όλοι γνωρίζουν ποιος θα είναι ο επόμενος Πρόεδρος, καθώς τα αποτελέσματα των εκλογών έχουν ήδη δείξει ποιος υποψήφιος έχει εξασφαλίσει τουλάχιστον 270 από τις 538 ψήφους των εκλεκτόρων.

Παραδοσιακά, η ορκωμοσία του νέου Προέδρου γίνεται σε μεγάλη και επίσημη τελετή στις 20 Ιανουαρίου.

Δηλαδή, αν ο τρέχων Πρόεδρος χάσει τις εκλογές, δεν χάνει και τη θέση του την ίδια μέρα: Συνεχίζει να ασκεί τα καθήκοντά του έως το τέλος του έτους, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα.

---

Ερωτήσεις και απαντήσεις σχετικά με τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ

Πόσοι Αμερικανοί ψηφίζουν στις εκλογές των ΗΠΑ;

Στις εκλογές του 2020 το ποσοστό συμμετοχής ήταν μόλις πάνω από το 66% των ατόμων που είχαν δικαίωμα ψήφου, κάτι που αποτέλεσε ρεκόρ. Ισοδυναμεί με περίπου 160 εκατομμύρια άτομα, σε σύνολο 239 εκατομμυρίων ατόμων με δικαίωμα ψήφου. Ο συνολικός πληθυσμός των ΗΠΑ το 2020 ήταν 329,5 εκατομμύρια.

Πόσο συχνά γίνονται προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ;

Οι εκλογές στις ΗΠΑ λαμβάνουν χώρα πάντα την πρώτη Τρίτη μετά την 1η Νοεμβρίου και διεξάγονται κάθε τέσσερα χρόνια. Το 2024, οι προεδρικές εκλογές θα γίνουν στις 5 Νοεμβρίου, όμως ο/η νέα Πρόεδρος δεν θα αναλάβει καθήκοντα πριν από την αλλαγή του έτους και, συγκεκριμένα, την 20ή Ιανουαρίου, που παραδοσιακά αποτελεί την ημέρα ορκωμοσίας του νέου Προέδρου από το 1937 και έπειτα.

Πόσες προεδρικές εκλογές έχουν γίνει στην ιστορία;

Μέχρι σήμερα έχουν διεξαχθεί 59 προεδρικές εκλογές και το 2024 θα διεξαχθούν οι 60ές. Στη θέση του Προέδρου έχουν υπηρετήσει συνολικά μέχρι σήμερα 45 άτομα, όλοι άνδρες. Ο Πρόεδρος πρέπει υποχρεωτικά να έχει γεννηθεί στις ΗΠΑ και μπορεί να επανεκλεγεί μόνο μία φορά.

21+ | ΑΡΜΟΔΙΟΣ ΡΥΘΜΙΣΤΗΣ ΕΕΕΠ | ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΕΘΙΣΜΟΥ & ΑΠΩΛΕΙΑΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ | ΓΡΑΜΜΗ ΒΟΗΘΕΙΑΣ ΚΕΘΕΑ: 210 9237777 | ΠΑΙΞΕ ΥΠΕΥΘΥΝΑ