Η ιστορία της EuroLeague

Για όσους αγαπούν το μπάσκετ, η Euroleague δεν είναι απλώς μία ακόμη διοργάνωση. Αποτελεί ένα αθλητικό φαινόμενο, με πολιτισμικές προεκτάσεις, το οποίο γεμίζει τα γήπεδα, αναστατώνει τα πλήθη και δημιουργεί επικές αντιπαλότητες εντός κι εκτός συνόρων. Από την ώρα που δημιουργήθηκε έως και σήμερα, η Euroleague αποτελεί την κορωνίδα του ευρωπαϊκού μπάσκετ μεταξύ συλλόγων, παρότι υπάρχουν κι άλλες διοργανώσεις που θα ήθελαν να έχουν αυτήν την τιμή. Δεν είναι, όμως, δυνατόν να έχουν όλοι στις τάξεις τους τις κορυφαίες ομάδες της γηραιάς ηπείρου, όπως συμβαίνει με τη EuroLeague.

Η σημασία της EuroLeague για τους Έλληνες φίλους του μπάσκετ

Η γενικότερη αναφορά παραπάνω εστίασε στο τι αποτελεί η EuroLeague για το ευρωπαϊκό μπάσκετ, όμως για την Ελλάδα έχει λίγο περισσότερη σημασία. Όχι μόνο επειδή οικορυφαίοι σκόρερ της EuroLeague και οι πιο σπουδαίες ομάδες της διοργάνωσης αγωνίζονται μπροστά σε φανατικά πλήθη, αλλά κυρίως επειδή δύο από τις πιο επιτυχημένες ομάδες της διοργάνωσης συμμετέχουν διαρκώς σε αυτήν.

Άλλωστε, η ιστορία της EuroLeague είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την εξέλιξη του ελληνικού μπάσκετ, από τότε που ο Άρης, ο ΠΑΟΚ και η ΑΕΚ διεκδικούσαν το τρόπαιο στην παλιά μορφή της Ευρωλίγκας, έως σήμερα όπου ο Παναθηναϊκός με 7 τρόπαια είναι μόνο πίσω από Ρεάλ Μαδρίτης και ΤΣΣΚΑ Μόσχας στη σχετική λίστα, ενώ μαζί με τον Ολυμπιακό μετρούν συνολικά 10 κύπελλα, στη σημερινή εκδοχή της.

Τα πρώτα χρόνια κι η μετάλλαξη της EuroLeague σήμερα

Η ιστορία της EuroLeague ξεκινάει το 1958, ως ιδέα της FIBA για να συμμετέχουν οι ομάδες που έχουν κατακτήσει το πρωτάθλημα της χώρας τους, στην προσπάθεια να αναδειχθεί η κορυφαία της Ευρώπης. Με το πέρασμα των ετών εξελίχθηκε σε μία διοργάνωση με πιο πολλούς αγώνες, για να ανταπεξέλθει στην αυξανόμενη δημοτικότητά της και την επαγγελματική τροπή που πήρε το μπάσκετ στη γηραιά ήπειρο, ακόμη και στο αθλητικό στοίχημα.

Στη δεκαετία του ‘90 η παρουσία των ελληνικών ομάδων βοήθησε στην αυξανόμενη κάλυψη της EuroLeague από τα Μέσα Ενημέρωσης, καθώς το άθλημα έγινε δημοφιλές στη νότια Ευρώπη. Το σημείο αναφοράς ήταν, όμως, το ξεκίνημα του 2000, όταν οι κορυφαίες ομάδες αποφάσισαν να χωρίσουν τους δρόμους τους με τη FIBA και να δημιουργήσουν μία κλειστή λίγκα, στην οποία ήταν ιδιοκτήτες.

Έτσι γεννήθηκε η EuroLeague όπως την ξέρουμε σήμερα, με συγκεκριμένο πλάνο, εμπορικό πρόγραμμα και άδειες δεκαετιών που ανήκουν στους συλλόγους-ιδιοκτήτες της. Το τρέχον σύστημα διεξαγωγής της EuroLeague περιλαμβάνει έναν όμιλο, όπου όλοι αντιμετωπίζουν εντός κι εκτός έδρας τους άλλους. Οι δέκα καλύτεροι παίζουν αγώνες play in και play offs, ενώ ο νικητής καθορίζεται από τους αγώνες που διεξάγονται στο Final 4, σε ουδέτερο γήπεδο.

Η EuroLeague έχει χρώμα ελληνικό

Οι φίλοι του μπάσκετ στην Ελλάδα έχουν ζήσει μερικές από τις πιο μεγάλες αθλητικές στιγμές στην ιστορία της EuroLeague, είτε πριν είτε μετά τη μετατροπή της σε κλειστή λίγκα. Βέβαια, θα σταθούμε κυρίως στις επιτυχίες του Παναθηναϊκού και του Ολυμπιακού, των δύο ομάδων που έχουν κατακτήσει το τρόπαιο από τα μέσα του 1990 κι έπειτα. Όμως, ποιος θα ξεχάσει τον θρυλικό Άρη του Γκάλη και του Γιαννάκη, τον ΠΑΟΚ του Πρέλεβιτς και του Φασούλα, ή την ΑΕΚ που είναι η τρίτη ομάδα η οποία έχει παίξει σε τελικό, επίσης με Πρέλεβιτς και τους Χατζή, Κακιούζη να διαπρέπουν;

Η πράσινη δυναστεία

Τι να πει κανείς για την αυτοκρατορία του Παναθηναϊκού στη EuroLeague; Οι “πράσινοι” έχουν στη φανέλα τους τα περισσότερα αστέρια, 7 στο σύνολο που αντιπροσωπεύουν κάθε κατάκτηση τροπαίου, από κάθε άλλη ομάδα εκτός των Ρεάλ Μαδρίτης και ΤΣΣΚΑ Μόσχας. Ο πρώτος τίτλος του 1996 άνοιξε το δρόμο για τη “χρυσή” εποχή του ελληνικού μπάσκετ, όταν υπό τις οδηγίες του Ζέλικο Ομπράντοβιτς, ενός από τους προπονητές με τους περισσότερους τίτλους στη EuroLeague, το “τριφύλλι” έβαλε τις βάσεις για να μετατραπεί σε κυρίαρχο της Ευρώπης.

Ωστόσο, η πιο σπουδαία επικράτησή του ίσως ήταν το 2007 στο Ολυμπιακό Στάδιο της Αθήνας, όπου επικράτησε της ΤΣΣΚΑ Μόσχας σε ένα παιχνίδι που ακόμη και σήμερα μνημονεύεται στην ιστορία της EuroLeague. Από τις τάξεις του Παναθηναϊκού έχουν περάσει τεράστια ονόματα του ευρωπαϊκού μπάσκετ, όπως οι Διαμαντίδης, Γιαννάκης, Βράνκοβιτς, Αλβέρτης, Μποντιρόγκα, Φώτσης, Σπανούλης, Καλάθης, Γιασικεβίτσιους, Σλούκας, αλλά και τεράστια ονόματα από τις ΗΠΑ όπως οι Ουίλκινς, Μπατίστ, Μίντλετον, Ναν.

Η ερυθρόλευκη αναγέννηση

Ο Ολυμπιακός αποτελεί ένα ακόμη τεράστιο κεφάλαιο στην ιστορία της EuroLeague, με τέσσερις κατακτήσεις, αφού πρώτα έχασε αρκετές ευκαιρίες για να σηκώσει το τρόπαιο, πριν τελικά τα καταφέρει το 1997 για πρώτη φορά. Το 2012 και το 2013 όχι απλώς ήρθε η επανάληψη, αλλά με τον Βασίλη Σπανούλη σε ρόλο ηγέτη πια, κατάφερε να κάνει μία από τις πιο επικές ανατροπές στην ιστορία της διοργάνωσης και στο στοίχημα EuroLeague, κόντρα στην ΤΣΣΚΑ Μόσχας και σχεδόν να επαναλάβει το ίδιο κόντρα στη Ρεάλ Μαδρίτης την επόμενη χρονιά.

Στο Final 4 του Άμπου Ντάμπι συμμετείχε για τέταρτη συνεχόμενη φορά, αλλά δεν κατάφερε να επιβεβαιώσει τα προγνωστικά του φαβορί για να προσθέσει το τέταρτο αστέρι στη φανέλα του. Με τους Σπανούλη, Παπανικολάου, Πρίντεζη, Σιγάλα, Φασούλα, Τόμιτς, Τάρλατς, Σλούκα να γράφουν τη δική τους ιστορία από πλευράς ευρωπαίων παικτών και τους Ρίβερς, Χάινς, Λο να προσθέτουν τη δική τους σφραγίδα εξ… Αμερικής, οι ερυθρόλευκοι αποτελούν ένα κεφάλαιο για τη EuroLeague που κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει. Αν αναλογιστούμε, επίσης, πόσο σημαντικά είναι τα “αιώνια ντέρμπι” για τη διοργάνωση, καταλαβαίνουμε πόσο κρίσιμη είναι η ελληνική παρουσία για τη διοργάνωση.

Θρυλικές ομάδες και παίκτες-σύμβολα της EuroLeague

Η ιστορία της EuroLeague είναι γεμάτη από ομάδες που έγραψαν “χρυσές” σελίδες και από παίκτες που άφησαν ανεξίτηλο το σημάδι τους στη διοργάνωση. Και εκτός από τους προφανείς υπερπαίκτες που κόσμησαν τη EuroLeague, τους Γκάλη, Γιαννάκη, Φασούλα, Διαμαντίδη και Σπανούλη, υπάρχουν παίκτες από άλλες χώρες που προκάλεσαν τεράστια αίσθηση στα παρκέ της διοργάνωσης.

Σύλλογοι που καθόρισαν τη EuroLeague

• Ρεάλ Μαδρίτης: Η πολυνίκης του θεσμού, ομάδα με τεράστια παράδοση, που κάθε χρόνο θεωρείται φαβορί για τον τίτλο.
• ΤΣΣΚΑ Μόσχας: Ο γίγαντας που εκπροσωπεί την πάλαι ποτέ Σοβιετική Ένωση στη σημερινή εποχή, με πολλές συμμετοχές σε Final 4 και τίτλους.
• Μπαρτσελόνα: Στη σκιά του ποδοσφαιρικού τμήματος, αλλά πάντοτε με μία ομάδα που βρίθει ταλέντων και την κάνει πρωταγωνίστρια στη EuroLeague.
• Μακάμπι Τελ Αβίβ: Ο γίγαντας του Ισραήλ, με πολλούς τίτλους στη διοργάνωση και ένα φανατικό κοινό.
• Αναντολού Εφές: Αναδείχθηκε τα τελευταία χρόνια και ήδη με τους τίτλους που έχει κατακτήσει, θεωρείται κεφάλαιο για την EuroLeague.

Τα ινδάλματα των παρκέ

• Ντέγιαν Μποντιρόγκα: Τριάρι που έγραψε ιστορία στην EuroLeague με πολλούς διαφορετικούς συλλόγους.
• Χουάν Κάρλος Ναβάρο: Ο θρύλος της Μπαρτσελόνα, μεγάλος σκόρερ και παίκτης για τις δύσκολες αποστολές.
• Σέρχιο Γιουλ: Ακόμη και τώρα γράφει ιστορία στα παρκέ, ένας από τους πιο επιδραστικούς παίκτες της Ρεάλ Μαδρίτης και δεινός σκόρερ.
• Σαρούνας Γιασικεβιτσιους: Παίκτης-ηγέτης από τον «άσσο», με πολλούς τίτλους στο ενεργητικό του και σήμερα καταξιωμένος τεχνικός.
• Άρβιντας Σαμπόνις: Κάποτε ο κορυφαίος σέντερ της Ευρώπης, που έγραψε ιστορία στα ευρωπαϊκά παρκέ και στο NBA.

Οι αλλαγές του τρόπου διεξαγωγής κι η νέα εποχή της EuroLeague

Η EuroLeague έχει αποδείξει ότι ξέρει να αναπτύσσεται και να μεγαλώνει τόσο σαν brand, όσο και στο ενδιαφέρον που έχει το κοινό για αυτή, ακόμη και στο στοίχημα μπάσκετ. Αρχικά διεξαγόταν με τη μορφή νοκ άουτ αγώνων, ενώ στη δεκαετία του ‘70 και του ‘80 ο τρόπος διεξαγωγής περιλάμβανε τη φάση των ομίλων και τα playoffs. Η πιο καινοτόμος απόφαση ήρθε το 2016, όταν οι ομάδες αυξήθηκαν σε 18 και προστέθηκαν τα play in, για περισσότερο ανταγωνισμό σε ομάδες που τα προηγούμενα χρόνια δεν είχαν ελπίδες πρόκρισης στο τέλος της σεζόν.

Έτσι, οι πρώτες έξι ομάδες περνούν στα playoffs, όπου συναντούν τους νικητές από τους δύο αγώνες των play in. Οι τέσσερις ομάδες που επικρατούν στη σειρά των playoffs, καταλήγουν στο Final 4, για ένα 3ήμερο που κρίνει τον τίτλο του πρωταθλητή της EuroLeague. Το τρέχον σύστημα διεξαγωγής εγγυάται διαρκείς μάχες σε κάθε σημείο της Ευρώπης, ανάμεσα στις πιο μεγάλες ομάδες μπάσκετ της γηραιάς ηπείρου, ενώ με το πέρασμα των ετών δημιουργούνται αντιπαλότητες στα παρκέ μεταξύ ζευγαριών που παλαιότερα σπάνια βρίσκονταν αντιμέτωπα.

Επέκταση στη Μέση Ανατολή και το μέλλον της EuroLeague

Μία από τις μεγαλύτερες στιγμές στην ιστορία της EuroLeague αποτελεί η διοργάνωση του Final 4 στο Άμπου Ντάμπι το 2025. Η μεταφορά των τελικών στη Μέση Ανατολή ήταν η απόπειρα για επέκταση σε νέες αγορές, ενώ συνδυάστηκε με τη συμμετοχή των καλύτερων ομάδων της σεζόν, αλλά κυρίως του Ολυμπιακού και του Παναθηναϊκού στην ίδια διοργάνωση.

Οι δύο ομάδες ηττήθηκαν στους ημιτελικούς από Μονακό και Φενέρμπαχτσε αντίστοιχα, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίσουν η μία την άλλη απογοητευμένες στον μικρό τελικό της διοργάνωσης. Στο μεταξύ, επιβεβαιώθηκε για άλλη μία φορά η «κατάρα της EuroLeague», όπου ο πρώτος της εκάστοτε περιόδου (σε αυτήν την περίπτωση ήταν ο Ολυμπιακός), δεν καταφέρνει ποτέ να κερδίσει το τρόπαιο. Στον μικρό τελικό, οι «ερυθρόλευκοι» επικράτησαν των «πράσινων», σε ένα εντελώς αδιάφορο παιχνίδι.

Ο τελικός είχε, πάντως, ελληνικό χρώμα αφού ο Βασίλης Σπανούλης συμμετείχε ως προπονητής της Μονακό, με τον Νικ Καλάθη στο ρόστερ της ομάδας του. Αντιμετώπισε τον παλιό συμπαίκτη του και αγαπημένο των οπαδών του Παναθηναϊκού, Σάρας Γιασικεβίτσιους, ο οποίος κατέκτησε τον παρθενικό τίτλο του, οδηγώντας τη Φενέρμπαχτσε για 2η φορά στην ιστορία της στην κορυφή.

Το Final 4 του Άμπου Ντάμπι θεωρήθηκε επιτυχημένο από εμπορικής πλευράς, ενώ συνδύασε το πολιτισμικό στοιχείο της Μέσης Ανατολής με το αθλητικό στοιχείο της Ευρώπης. Η EuroLeague ευελπιστεί σε νέες εμπορικές συνεργασίες, ενδιαφέρον από κανάλια και οπαδούς, για να γεμίσει τα ταμεία της και να ανανεώσει το προϊόν της. Με αυτόν τον τρόπο θέλει να θωρακιστεί για τις μελλοντικές προκλήσεις που έρχονται, αλλά και να γιγαντώσει το ευρωπαϊκό μπάσκετ σε όλη τη υφήλιο.

21+ | ΑΡΜΟΔΙΟΣ ΡΥΘΜΙΣΤΗΣ ΕΕΕΠ | ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΕΘΙΣΜΟΥ & ΑΠΩΛΕΙΑΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ | ΓΡΑΜΜΗ ΒΟΗΘΕΙΑΣ ΚΕΘΕΑ: 210 9237777 | ΠΑΙΞΕ ΥΠΕΥΘΥΝΑ