Οι πιο αξέχαστοι αγώνες στην ιστορία του ελληνικού μπάσκετ

Το μπάσκετ στην Ελλάδα έχει χαρίσει μεγάλες και συγκινητικές στιγμές στους φιλάθλους της χώρας μας.

Από ιστορικές μάχες που έφεραν μεγάλους τίτλους και θριάμβους, έως τις μεγάλες μονομαχίες γιγάντων και τοπικών αντιπάλων, το άθλημα έχει γαλουχήσει γενιές και γενιές, με αποτέλεσμα να έχει γίνει κομμάτι της εθνικής μας ταυτότητας. Με την πάροδο των δεκαετιών, το ελληνικό μπάσκετ μετατράπηκε από μία απλή διασκέδαση που δεν γνώριζαν πολλοί, σε ένα εθνικό φαινόμενο. Υπάρχουν, όμως, μερικά ιστορικά παιχνίδια μπάσκετ, που αποτελούν σημείο αναφοράς για το μπάσκετ στην Ελλάδα.

Οι ρίζες του μπάσκετ στην ελληνική αθλητική κουλτούρα

Τα παιχνίδια μπάσκετ στην Ελλάδα αποτελούσαν για ένα πολύ μεγάλο διάστημα του προηγούμενου αιώνα απλώς μία απασχόληση για λίγους. Παίζονταν, άλλωστε, κυρίως σε μικρά τοπικά σωματεία και σε γήπεδα της γειτονιάς, με ερασιτεχνικές προδιαγραφές. Στις δεκαετίες του ’60 και του ’70, το άθλημα βρέθηκε να κερδίζει έδαφος αφού ομάδες όπως η ΑΕΚ και ο Παναθηναϊκός, αλλά και ο Άρης αργότερα, άρχισαν να παίζουν στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις.

Η δεκαετία του ’80 ήταν όμως καθοριστική, αφού με την εμφάνιση θρυλικών μορφών όπως του Νίκου Γκάλη και του Παναγιώτη Γιαννάκη, καταγράφηκαν μερικές σπουδαίες στιγμές για το ελληνικό μπάσκετ. Οι τηλεοπτικές μεταδόσεις αυξήθηκαν, τα γήπεδα άρχισαν να γεμίζουν και η κάλυψη των ΜΜΕ μεγάλωσε, με αποτέλεσμα το σπορ να μπει σε κάθε σπίτι. Πλέον, το μπάσκετ στην Ελλάδα δεν είναι απλώς ένα παιχνίδι, αλλά ένα σύμβολο περηφάνιας και αγαπημένη διασκέδαση στο στοίχημα.

Ιστορικές νίκες που ανέβασαν το ελληνικό μπάσκετ στο παγκόσμιο επίπεδο

Για να φτάσουμε εκεί, βέβαια, έγιναν μερικά σημαντικά βήματα. Χρειάστηκε, επίσης, να ξεπεράσουν τα όρια τους και τα όρια της Ελλάδας οι σύλλογοι της χώρας και η εθνική μας ομάδα, με μεγάλες επιτυχίες σε ιστορικά παιχνίδια μπάσκετ, που ενέπνευσαν τις επόμενες γενιές. Αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς, ξέρουμε ότι ένας αγώνας ήταν εκείνος που προκάλεσε την έκρηξη του σπορ σε όλη τη χώρα, αυτός στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας, το καλοκαίρι του 1987. Η αρχή, όμως, είχε γίνει από το Καλλιμάρμαρο, σχεδόν 20 χρόνια νωρίτερα.

ΑΕΚ – Σλάβια Πράγας (1968, τελικός Κυπέλλου Κυπελλούχων, Αθήνα)

Η νίκη της ΑΕΚ επί της Σλάβια Πράγας ήταν μία από τους πιο παλιούς ιστορικούς αγώνες μπάσκετ που έδωσε στην Ελλάδα έναν τίτλο. Το παιχνίδι διεξήχθη στο Παναθηναϊκό Στάδιο, μπροστά σε 80 χιλιάδες οπαδούς και απέδειξε ότι το σπορ είχε αρχίσει ήδη να γίνεται δημοφιλές. Η ΑΕΚ συνδύασε την πειθαρχημένη άμυνα με την αποτελεσματική επίθεση, χάρη στον Γιώργο Αμερικάνο που έκανε απίστευτες εμφανίσεις εκείνη την περίοδο.

Η νίκη όχι απλώς ανέδειξε την ΑΕΚ ως ευρωπαϊκή δύναμη, αλλά είχε και μία σημαντική, παράλληλη επίδραση: νέοι σε όλη την Ελλάδα αποφάσισαν ότι θέλουν να παίξουν μπάσκετ. Φυσικά, μία τέτοια επιτυχία έφερε το σπορ στα ΜΜΕ της εποχής, αφού μία από τις σπουδαιότερες στιγμές του ελληνικού μπάσκετ αποτέλεσε αφορμή για τους οπαδούς να ξεχυθούν στους δρόμους. Ήταν ένα από τα παιχνίδια μπάσκετ που ένωσαν μία ολόκληρη πόλη.

Ελλάδα – Σοβιετική Ένωση (1987, τελικός Ευρωμπάσκετ, Αθήνα)

Ο τελικός του EuroBasket το 1987 και η νίκη επί της Σοβιετικής Ένωσης αποτελεί την κορωνίδα της ιστορίας του μπάσκετ στην Ελλάδα. Η Σοβιετική Ένωση ήταν το απόλυτο φαβορί, όμως η Ελλάδα υπό την καθοδήγηση του Γκάλη και του Γιαννάκη, αλλά και χιλιάδων οπαδών στις κερκίδες, έφτασε στο θρίαμβο. Ακρίβεια στο σκοράρισμα, τακτική ευφυΐα, ασταμάτητο πρέσινγκ και ασφυκτική άμυνα ήταν τα κλειδιά για την κατάκτηση του τροπαίου.

Με το σφύριγμα της λήξης, εκατοντάδες χιλιάδες κόσμου σε όλη τη χώρα βγήκε στους δρόμους. Δεν το ήξεραν τότε, αλλά γιόρταζαν την αναγέννηση του μπάσκετ και την ανάδειξή του ως εθνικό σπορ. Το μπάσκετ μετατράπηκε σε πολιτιστικό και αθλητικό φαινόμενο, που έβαλε ξανά χιλιάδες νέους στα γήπεδα όλης της χώρας και έθεσε τις βάσεις για ακόμη περισσότερες μεγάλες στιγμές του ελληνικού μπάσκετ.

ΠΑΟΚ – Σαραγόσα (1991, τελικός Κυπέλλου Κυπελλούχων, Γενεύη)

Ο Άρης ήταν εκείνη την εποχή ο αυτοκράτορας του ελληνικού μπάσκετ εντός συνόρων, όμως παρά την παρουσία του Νίκου Γκάλη δεν είχε πάρει ακόμη ευρωπαϊκό τίτλο. Τα κατάφερε το 1993 κόντρα στην Καζέρτα, όμως ο ΠΑΟΚ του Ντράγκαν Σάκοτα ήταν εκείνος που είχε προλάβει να ρίξει το «κάστρο». Ο δικέφαλος στη Γενεύη αντιμετώπισε τη Σαραγόσα για το Κύπελλο Κυπελλούχων, εκεί που επικράτησε στον τελικό και έγινε η πρώτη ομάδα μετά την ΑΕΚ που σήκωσε ευρωπαϊκό τρόπαιο.

Η επικράτηση αυτή αποτέλεσε σημείο αναφοράς για το ελληνικό μπάσκετ. Πρώτα απ’ όλα, ήταν ένας νέος συλλογικός τίτλος σε ευρωπαϊκή διοργάνωση. Δεύτερον, αφορούσε μία ομάδα που δεν προερχόταν από την πρωτεύουσα της χώρας κι αυτό από μόνο του ήταν επιτυχία. Αναμφισβήτητα η νίκη του ΠΑΟΚ σε έναν από τις πιο αξιομνημόνευτους αγώνες μπάσκετ της ιστορίας της Ελλάδας έδειξε ότι το μπάσκετ δεν μεγαλουργεί πια στην Αθήνα.

Ολυμπιακός – Παναθηναϊκός (1994, ημιτελικός Ευρωλίγκας, Τελ Αβίβ)

Ο αγώνας αυτός δεν έφερε κάποιον τίτλο στη χώρα μας, ήταν όμως κομβικός για τη δημοτικότητα του μπάσκετ στην Ελλάδα και για την επέκταση της κόντρας του Ολυμπιακού και του Παναθηναϊκού σε ένα ακόμη άθλημα. Ο ημιτελικός της EuroLeague στο Τελ Αβιβ ήταν ένα από τα ιστορικά παιχνίδια μπάσκετ επειδή για πρώτη φορά οι «αιώνιοι» βρέθηκαν να διεκδικούν τον ίδιο τίτλο σε μονό παιχνίδι. Η αναμέτρηση ήταν σαν ένα παιχνίδι σκάκι, με τακτική εκατέρωθεν, απίστευτο άγχος κι από τις δύο πλευρές, ένταση στις κερκίδες και τελικό νικητή τον Ολυμπιακό. Είναι κρίμα που ένα από τα πιο εμβληματικά ελληνικά παιχνίδια μπάσκετ δεν έφερε τίτλο στη χώρα μας, καθώς ο Ολυμπιακός «άδειασε» στο φινάλε του τελικού και έχασε το τρόπαιο.

Παναθηναϊκός – Μπαρτσελόνα (1996, τελικός Ευρωλίγκας, Παρίσι)

Ο Παναθηναϊκός μετράει επτά αστέρια στη φανέλα του, ένα για κάθε ευρωπαϊκό τίτλο που έχει κατακτήσει. Ο πρώτος τίτλος της EuroLeague ήταν, όμως, ένα σημείο αναφοράς για τους «πράσινους» και τη σύγχρονη εποχή του μπάσκετ στην Ελλάδα. Κόντρα στην Μπαρτσελόνα, ο τελικός κρίθηκε στις λεπτομέρειες αφού μία φάση στο τέλος ήταν εκείνη που καθόρισε την έκβαση. Η τάπα του Στόγιαν Βράνκοβιτς στην τελευταία φάση, στα τελευταία δευτερόλεπτα, εξασφάλισε τη νίκη, σε μία νύχτα όπου διεξήχθη ένα από τα πιο ιστορικά παιχνίδια μπάσκετ για την Ελλάδα.

Ολυμπιακός – ΤΣΣΚΑ Μόσχας (2012, τελικός Ευρωλίγκας, Κωνσταντινούπολη)

Η ανατροπή που πέτυχε ο Ολυμπιακός σε αυτό το παιχνίδι μνημονεύεται ακόμη και σήμερα σαν ένα από τα πιο δραματικά και συναρπαστικά παιχνίδια μπάσκετ στην ευρωπαϊκή ιστορία του σπορ. Οι ερυθρόλευκοι είχαν μείνει πίσω στο σκορ με 19 πόντους στην τρίτη περίοδο, αλλά δεν το έβαλαν κάτω. Με καθοριστικές επιθετικές επιλογές, αλλά κυρίως με ασταμάτητη άμυνα, έφτασαν το ματς να κρίνεται από το «πεταχτάρι» του Γιώργου Πρίντεζη στην τελευταία φάση του αγώνα, ελάχιστα δευτερόλεπτα πριν το τέλος. Η λήξη του αγώνα σηματοδότησε το χάος, σε μια αξέχαστη βραδιά για τον Ολυμπιακό και την Ελλάδα.

Ελλάδα – Γαλλία (2005, ημιτελικός Ευρωμπάσκετ, Βελιγράδι)

Ο ημιτελικός κόντρα στη Γαλλία ήταν ένα πραγματικό τεστ ψυχραιμίας και ικανότητας. Ο Δημήτρης Διαμαντίδης με το «βάλτο αγόρι μου» τρίποντο στο τελευταίο δευτερόλεπτο μετατράπηκε σε εθνικό ήρωα και έναν μπασκετικό θρύλο. Όχι ότι δεν ήταν ως τότε σπουδαίος, αλλά συνδύασε το όνομά του με μία από τις σπουδαιότερες στιγμές του ελληνικού μπάσκετ και της εθνικής ομάδας. Η ανατροπή του σκορ ήρθε χάρη στην ευστοχία, αλλά και την αποφασιστικότητα των διεθνών, που έστειλαν την Ελλάδα στον τελικό και, στη συνέχεια, στην κατάκτηση του δεύτερου Ευρωμπάσκετ, κόντρα στη Γερμανία.

Ελλάδα – ΗΠΑ (2006, ημιτελικός Παγκοσμίου Πρωταθλήματος, Σαϊτάμα)

Ποιος τολμούσε να σκεφτεί ότι μπορεί να κοντράρει τις ΗΠΑ; Κι όμως, η Ελλάδα με ένα μαεστρικό παιχνίδι και μία από τις πιο αποτελεσματικές εφαρμογές pick-and-roll, κατάφερε να καταπλήξει τον μπασκετικό κόσμο. Η επικράτηση επί της πανίσχυρης Αμερικής αποτελεί ένα από τα πιο ιστορικά παιχνίδια μπάσκετ για τη χώρα μας και 20 χρόνια μετά δεν έχει ξεχαστεί ούτε δευτερόλεπτο από όσους το είχαν παρακολουθήσει τότε.

Τα μεγάλα ντέρμπι που διαμόρφωσαν το ελληνικό μπάσκετ

Οι παραπάνω αγώνες αποτέλεσαν μερικά από τα πιο έντονα παιχνίδια μπάσκετ στην ιστορία του αθλήματος για την Ελλάδα. Όμως, υπάρχουν και τα εγχώρια ντέρμπι που φροντίζουν να συντηρούν τους μύθους και να μετατρέπονται σε κομμάτια της λαϊκής κουλτούρας. Η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη έχουν την ευτυχία να ζουν και να αναπνέουν, όχι μόνο για το μπάσκετ, αλλά και για δύο τρομερές αντιπαλότητες μέσα στα παρκέ.

Άρης – ΠΑΟΚ (1991, τελικός Α1)

Το ντέρμπι της Θεσσαλονίκης έφτασε στην κορύφωσή του το 1991, όταν οι δύο ομάδες διεκδίκησαν τον εγχώριο τίτλο. Οι αναμετρήσεις συνδύασαν έντονη φυσική καταπόνηση και στρατηγική ιδιοφυΐα, που έκαναν όλη την Ελλάδα να περιμένει πώς και πώς για τις σπουδαίες μάχες. Η τελευταία μονομαχία, μάλιστα, μνημονεύεται σαν ένας ιστορικός αγώνας μπάσκετ, όπου ο Άρης αναδείχθηκε πρωταθλητής, χάρη σε μία επική ανατροπή με τρίποντο του Γιαννάκη στο φινάλε.

Ολυμπιακός – Παναθηναϊκός (1999, τελικός Α1)

Η σειρά των τελικών του 1999 αποτελεί την επιτομή της αντιπαλότητας. Κάθε κατοχή μπάλας για συνοδευόταν από καρδιοχτύπια για τους οπαδούς και των δύο ομάδων, αλλά αφού η μπάλα ζύγιζε πολλά κιλά παραπάνω από το κανονικό. Ο Παναθηναϊκός επικράτησε τελικά μέσα στο ΣΕΦ και σφράγισε την αρχή μίας κυριαρχίας εντός συνόρων με εμφατικό τρόπο. Ήταν η πρώτη φορά στην ιστορία των πλέι οφ που έσπαγε η έδρα, αλλά και η πρώτη που ένας εκ των δύο «αιωνίων» νίκησε σε ματς τίτλου μέσα στην έδρα του αντιπάλου.

Πώς τα κλασικά ντέρμπι ενίσχυσαν το ενδιαφέρον για το μπάσκετ και το στοίχημα

Τα παραπάνω ντέρμπι καθόρισαν σε μεγάλο βαθμό την ανάδειξη του μπάσκετ σε εθνικό άθλημα. Οι οπαδοί δεν περιμένουν πια μόνο τα διεθνή παιχνίδια των συλλόγων και της εθνικής, αλλά αδημονούν για τα αποτελέσματα που κρίνουν τίτλους εντός συνόρων. Ταυτόχρονα, γνώρισε μεγάλη άνθιση και το στοίχημα μπάσκετ, αφού ο κόσμος δοκιμάζει τις γνώσεις του και στα προγνωστικά. Άλλωστε, ο απρόβλεπτος παράγοντας των ντέρμπι προσφέρει ακόμη περισσότερες συγκινήσεις, σε κάθε επίπεδο.

Κληρονομιά και διαρκής επίδραση

Είναι φανερό, λοιπόν, ότι από την επιτυχία της ΑΕΚ πριν από σχεδόν 60 χρόνια, έως την φετινή κατάκτηση της τρίτης θέσης στο Ευρωμπάσκετ από την εθνική, υπάρχουν πολλά ιστορικά παιχνίδια μπάσκετ. Κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί τότε ότι κάθε μικρή ή μεγάλη αναμέτρηση θα μπορούσε να περιλαμβάνεται σε έναν άτυπο οδηγό στοιχήματος για το μπάσκετ, αλλά σίγουρα αυτοί οι συγκεκριμένοι αγώνες χαρτογραφούν την πορεία του σπορ στην Ελλάδα. Η κληρονομιά που αφήνει κάθε επιτυχία, διεθνής ή εγχώρια, καθώς και κάθε ντέρμπι, είναι ένα ακόμη λιθαράκι για την αύξηση της δημοτικότητας του μπάσκετ.

21+ | ΑΡΜΟΔΙΟΣ ΡΥΘΜΙΣΤΗΣ ΕΕΕΠ | ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΕΘΙΣΜΟΥ & ΑΠΩΛΕΙΑΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ| ΓΡΑΜΜΗ ΒΟΗΘΕΙΑΣ ΚΕΘΕΑ: 210 9237777 | ΠΑΙΞΕ ΥΠΕΥΘΥΝΑ