Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων: Από το Διηπειρωτικό στην Ευρωπαϊκή Κυριαρχία (1957–2023)

Reading time9 λ

Το Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων βρίσκεται προ των πυλών με σούπερ προγνωστικά, εξαιρετικές αποδόσεις και κορυφαίες αγορές για στοίχημα.

Το Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων FIFA 2025 πλησιάζει, καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες ετοιμάζονται να φιλοξενήσουν το διευρυμένο τουρνουά των 32 ομάδων. Η διοργάνωση μπαίνει σε μια νέα εποχή και θα είναι συναρπαστικό να δούμε τη δράση να ξεδιπλώνεται τον Ιούνιο και τον Ιούλιο.

Ωστόσο, αυτό δεν είναι ένα εντελώς νέο γεγονός, ακόμη κι αν η μορφή έχει αλλάξει σημαντικά. Σε αυτό το άρθρο, ρίχνουμε μια ματιά πίσω στην ιστορία της διοργάνωσης για να ανακαλύψουμε ποιες ομάδες και ποιες ήπειροι κυριάρχησαν με τα χρόνια, ενώ περιμένουμε πλούσιο θέαμα από τα μεγάλα ζευγάρια στο Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων του 2025.

Μια σύντομη ιστορία του τουρνουά

Το 1957, ο γαλλικός σύλλογος Ρασίν Παρί ήθελε να γιορτάσει την 25η επέτειό του με έναν ξεχωριστό τρόπο. Αποφάσισε να οργανώσει το δικό του τουρνουά, το Tournoi de Paris, προσκαλώντας τη Ρεάλ Μαδρίτης από την Ισπανία, τη Βάσκο ντα Γκάμα από τη Βραζιλία και τη γερμανική Ροτ-Βάις Έσσεν. Η Βάσκο νίκησε τη Ρεάλ με 4-3 σε έναν συναρπαστικό τελικό στο Παρκ ντε Πρενς. Στο Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων η ιστορία άρχισε να γράφεται ουσιαστικά από τότε.

Αυτό το γεγονός έδωσε τροφή για σκέψη στις ποδοσφαιρικές αρχές, και το 1960 γεννήθηκε το Διηπειρωτικό Κύπελλο. Ο αγώνας, που θα διεξαγόταν ετησίως, θα περιλάμβανε τους πρωταθλητές Ευρώπης και Νότιας Αμερικής σε διπλούς τελικούς. Ο νικητής θα αναδεικνυόταν «παγκόσμιος πρωταθλητής συλλόγων» (αν και ανεπίσημα, καθώς η FIFA αρνιόταν να αναγνωρίσει αυτόν τον όρο).

Το 1970, η παγκόσμια ποδοσφαιρική ομοσπονδία πρότεινε μια διευρυμένη διοργάνωση που θα περιλάμβανε και πρωταθλητές άλλων συνομοσπονδιών, όμως η UEFA δεν συναινούσε. Έτσι, το Διηπειρωτικό Κύπελλο συνέχισε να διεξάγεται ως «φιλικό», και το 1980 μετατράπηκε από διπλός τελικός σε μονό αγώνα που διεξαγόταν στην Ιαπωνία.

Αυτό ίσχυε μέχρι τη δεκαετία του 1990, όταν η FIFA αποφάσισε πως ήταν έτοιμη να στηρίξει μια πραγματικά παγκόσμια διοργάνωση με συμμετοχές και εκτός Ευρώπης και Νότιας Αμερικής. Η πρώτη έκδοση του Παγκόσμιου Κυπέλλου Συλλόγων διεξήχθη το 2000, με τη συμμετοχή οκτώ ομάδων.

Παραδόξως, το Διηπειρωτικό Κύπελλο συνέχισε να υπάρχει μέχρι το 2004, ενώ οι επόμενες εκδόσεις του νέου θεσμού ακυρώθηκαν. Το νέο τουρνουά καθιερώθηκε από το 2005 και διεξαγόταν ετησίως μέχρι το 2023. Η φετινή έκδοση σηματοδοτεί την αρχή μιας νέας εποχής για τη διοργάνωση.

Στοίχημα και ποδόσφαιρο συνδυάζονται ιδανικά στη στοιχηματική πλατφόρμα της Betsson  με εξαιρετικές επιλογές και σούπερ αποδόσεις σε αναρίθμητες αγορές στις κορυφαίες διοργανώσεις όπως το Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων. Η Ρεάλ Μαδρίτης είναι το μεγάλο φαβορί να πάρει το τρόπαιο με απόδοση 4,90**, ενώ ακολουθούν Μάντσεστερ Σίτι και Παρί Σεν Ζερμέν με 5,80** η καθεμία.

Η εποχή του Διηπειρωτικού Κυπέλλου

Το υπόλοιπο άρθρο ασχολείται με τη διοργάνωση που ξεκίνησε το 2000, αλλά σε αυτή την ενότητα εξετάζουμε τον προκάτοχό της. Το Διηπειρωτικό Κύπελλο προσέφερε δράμα, θέαμα και πολλές φορές αντιπαραθέσεις κατά τη διάρκεια των 44 ετών ύπαρξής του.

Οι πρώτες διοργανώσεις θεωρήθηκαν γενικά επιτυχημένες. Μέχρι το 1965 υπήρξαν τρεις νίκες για ευρωπαϊκές ομάδες και τρεις για συλλόγους από τη CONMEBOL. Στη διοργάνωση του 1962, ο Πελέ ίσως έδωσε τις καλύτερες εμφανίσεις της καριέρας του, οδηγώντας τη Σάντος στη νίκη επί της Μπενφίκα. Την επόμενη χρονιά, η Σάντος έγινε η πρώτη ομάδα που διατήρησε το τρόπαιο.

Ωστόσο, όσο προχωρούσε η δεκαετία, η κριτική προς το θεσμό αυξανόταν. Οι ομάδες από την Αργεντινή ειδικά κατηγορήθηκαν για ύπουλη και, κάποιες φορές, βίαιη τακτική. Η διοργάνωση του 1967 μεταξύ της Σέλτικ (Σκωτία) και της Ράσινγκ Κλουμπ (Αργεντινή) ήταν διαβόητα κακή, όπως και το ματς του 1968 μεταξύ της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και της Εστουδιάντες. Το παιχνίδι Μίλαν – Εστουδιάντες το 1969 θεωρείται από τα χειρότερα.

Αυτό συνεχίστηκε και στη δεκαετία του 1970, όταν οι πρωταθλητές Ευρώπης άρχισαν να αποσύρονται από τη διοργάνωση. Τελικά, βρέθηκε ένας συμβιβασμός και, όπως αναφέρθηκε, το τουρνουά μεταφέρθηκε στην Ιαπωνία το 1980.

Με τον καιρό, έγινε ξεκάθαρο πως το Διηπειρωτικό Κύπελλο σήμαινε περισσότερα για τις ομάδες της CONMEBOL απ’ ό,τι για τις ευρωπαϊκές. Το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο ενισχυόταν οικονομικά τη δεκαετία του 1980, χάρη στις εμπορικές ευκαιρίες και τα τηλεοπτικά έσοδα.

«Για εμάς στη Βραζιλία, το Mundial είναι ο μεγαλύτερος τίτλος που μπορεί να κατακτήσει ένας σύλλογος», είπε ο μέσος της Φλαμένγκο, Αντράντε, το 1981, όταν η ομάδα του νίκησε τη Λίβερπουλ με 3-0.

Αντίθετα, ο Γκάρι Γκιλέσπι, που αγωνίστηκε με τη Λίβερπουλ στην έκδοση του 1984, είπε: «Ήταν κάπως σαν αγώνας επίδειξης, λίγο σαν ταξίδι επιβράβευσης για τα παιδιά… Θέλαμε να κερδίσουμε, αλλά δεν ήταν και το τέλος του κόσμου.»

Το Διηπειρωτικό Κύπελλο συνεχίστηκε μέχρι το 2004, αν και είχε χάσει μεγάλο μέρος από την αίγλη και το κύρος του. Μέχρι τη διακοπή του, είχαν υπάρξει 22 νικητές από τη Νότια Αμερική και 21 από την Ευρώπη. Με βάση αυτό το κριτήριο, το τουρνουά μπορεί να θεωρηθεί επιτυχημένο.

Η πρώιμη κυριαρχία της CONMEBOL

Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ προκάλεσε αντιδράσεις το 2000, όταν αποσύρθηκε από το Κύπελλο Αγγλίας για να συμμετάσχει στην πρώτη έκδοση του νέου Παγκόσμιου Κυπέλλου Συλλόγων. Ο θρυλικός προπονητής της, Σερ Άλεξ Φέργκιουσον, δήλωσε αργότερα πως η συμμετοχή έγινε μόνο για να ενισχυθεί η υποψηφιότητα της Αγγλίας για τη φιλοξενία ενός Παγκοσμίου Κυπέλλου.

Η Γιουνάιτεντ πήγε στη Βραζιλία ως φαβορί – τουλάχιστον για τους Ευρωπαίους, που την είχαν δει να κατακτά το Champions League την προηγούμενη χρονιά. Παρόλα αυτά, οι «κόκκινοι διάβολοι» δεν πέρασαν καν τον όμιλο, τερματίζοντας πίσω από τη Βάσκο ντα Γκάμα και τη Νεκάξα (Μεξικό).

Και η Ρεάλ Μαδρίτης απέτυχε, τερματίζοντας δεύτερη στον όμιλό της και χάνοντας τον τελικό. Το μεγάλο ματς στο Ρίο ήταν «βραζιλιάνικη υπόθεση», με την Κορίνθιανς να νικά τη Βάσκο στα πέναλτι (4-3) μετά από 0-0 στην παράταση.

Άλλη μια επιτυχία για τη Νότια Αμερική σημειώθηκε το 2005. Χωρίς φάση ομίλων αυτή τη φορά, η Σάο Πάολο νίκησε τη σαουδαραβική Αλ-Ιτιχάντ με 3-2 στα ημιτελικά και επικράτησε της Λίβερπουλ στον τελικό. Η νίκη με 1-0 απέναντι στους πρωταθλητές Ευρώπης προκάλεσε αίσθηση στη Βραζιλία, καθώς η Σάο Πάολο νίκησε μια ομάδα με παίκτες όπως ο Στίβεν Τζέραρντ, ο Τσάμπι Αλόνσο και ο Πέπε Ρέινα.

Η CONMEBOL – και η Βραζιλία ειδικότερα – έδωσε και τον νικητή το 2006. Η Ιντερνασιονάλ νίκησε την Αλ-Άχλι (Αίγυπτος) στα ημιτελικά και με γκολ του Αντριάνο Γκαμπίρου στο τέλος, πήρε τη νίκη με 1-0 επί της Μπαρτσελόνα στον τελικό. Εκείνη τη στιγμή, η CONMEBOL προηγείτο 3-0 της UEFA σε κατακτήσεις, αλλά από τότε, οι νοτιοαμερικανικές ομάδες είχαν λίγους λόγους για να πανηγυρίσουν.

Οι ευρωπαϊκοί σύλλογοι παίρνουν τον έλεγχο

Το 2007, ευρωπαϊκή ομάδα κατέκτησε για πρώτη φορά τη νέα διοργάνωση. Αφού νίκησε τους Urawa Red Diamonds (Ιαπωνία) στα ημιτελικά, η Μίλαν επικράτησε της Μπόκα Τζούνιορς με 4-2 σε έναν πλούσιο σε γεγονότα τελικό στη Γιοκοχάμα. Οι σκόρερ της ημέρας ήταν τρία εμβληματικά ονόματα: Φίλιπο Ιντσάγκι, Αλεσάντρο Νέστα και Κακά.

Στον τελικό του 2008, η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ επικράτησε της LDU Κίτο, της πρώτης ομάδας από το Εκουαδόρ που έφτασε σε τελικό. Ήταν ένας κλειστός αγώνας, που κρίθηκε τελικά με γκολ του Γουέιν Ρούνεϊ στο 73ο λεπτό. Δώδεκα μήνες αργότερα, η Μπαρτσελόνα νίκησε την Εστουδιάντες, πριν η Ίντερ σηκώσει το τρόπαιο το 2010.

Η Μπαρτσελόνα κατέκτησε τον τίτλο για δεύτερη φορά το 2011, με την ομάδα του Πεπ Γκουαρδιόλα να συντρίβει τη Σάντος με 4-0 στον τελικό. Όμως η Νότια Αμερική επέστρεψε στην κορυφή το 2012. Εκπρόσωπος της Ευρώπης ήταν η Τσέλσι, όμως ηττήθηκε με 1-0 από την Κορίνθιανς, με τον Πάολο Γκερέρο να σημειώνει το νικητήριο γκολ.

Από τότε και σε κάθε διοργάνωση, ο ευρωπαϊκός εκπρόσωπος κατακτά τον τίτλο – από την Μπάγερν το 2013 έως και τη Μάντσεστερ Σίτι το 2023. Αυτό δεν αποτελεί έκπληξη, αν αναλογιστεί κανείς τις ευρύτερες δυναμικές.

Στις μέρες μας είναι αρκετά συνηθισμένο ταλαντούχοι Νοτιοαμερικανοί να υπογράφουν με ευρωπαϊκούς συλλόγους πριν καν ενηλικιωθούν. Χαρακτηριστικά είναι τα παραδείγματα του Βινίσιους Ζούνιορ και του Έντρικ, οι οποίοι υπέγραψαν με τη Ρεάλ Μαδρίτης πριν τα 18 τους (οι μεταγραφές ολοκληρώθηκαν αφού συμπλήρωσαν την ηλικία).

Όταν οι σύλλογοι της Νότιας Αμερικής δεν μπορούν να απολαύσουν ούτε τα πρώτα επαγγελματικά χρόνια των κορυφαίων παικτών τους, δεν είναι περίεργο που δυσκολεύονται να ανταγωνιστούν βαριά ευρωπαϊκά ονόματα όπως η Ρεάλ Μαδρίτης, η Λίβερπουλ, η Μπαρτσελόνα και η Μπάγερν Μονάχου. Ωστόσο, στο νέο Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων οι ομάδες από τον υπόλοιπο κόσμο θέλουν να αποδείξουν πως έχουν κλείσει την ψαλίδα.

Το στοίχημα στο Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων είναι μια μοναδική εμπειρία. Τα βλέμματα θα είναι στραμμένα και στους μεγάλους αστέρες των ομάδων που θα λάβουν μέρος σ’ αυτό το μεγάλο ποδοσφαιρικό ραντεβού. Ο Κιλιάν Εμπαπέ της Ρεάλ Μαδρίτης δίνεται φαβορί για να βγει πρώτος σκόρερ με απόδοση 5,60** στην πλατφόρμα της Betsson. Ο Χάρι Κέιν (Μπάγερν Μονάχου) πάει στο 8,00**, ενώ ο Ουσμάν Ντεμπελέ της Παρί Σεν Ζερμέν τοποθετείται στο 11,00**.

Πώς τα έχουν πάει οι άλλες ήπειροι;

Τα στατιστικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου Συλλόγων ανά ήπειρο παρουσιάζουν ενδιαφέρον. Καμία ομάδα εκτός Ευρώπης και Νότιας Αμερικής δεν έχει κατακτήσει το τρόπαιο και, ειλικρινά, δύσκολα θα το καταφέρει στο κοντινό μέλλον. Ωστόσο, υπάρχουν σαφείς ενδείξεις προόδου από την πρώτη διοργάνωση του 2000 μέχρι σήμερα.

Από την πρώτη κιόλας έκδοση, τουλάχιστον μία ομάδα από κάθε μία από τις εξής συνομοσπονδίες —CAF (Αφρική), AFC (Ασία), CONCACAF (Βόρεια και Κεντρική Αμερική, Καραϊβική) και OFC (Ωκεανία)— συμμετείχε στη διοργάνωση. Χρειάστηκε, όμως, να φτάσουμε στο 2010 ώστε μια ομάδα από αυτές τις περιοχές να κερδίσει εκπρόσωπο Ευρώπης ή Νότιας Αμερικής.

Αυτό το πέτυχε η TP Mazembe, σύλλογος από το Κονγκό, ο οποίος εκείνη τη χρονιά ήταν πρωταθλητής Αφρικής. Επικράτησε με 2-0 της Ιντερνασιονάλ (Βραζιλία) και προκρίθηκε στον τελικό, όπου ηττήθηκε με 3-0 από την Ίντερ.

Η «κανονική ροή» επανήλθε για τις επόμενες δύο διοργανώσεις, αλλά το 2013 άλλη μια αφρικανική ομάδα πέτυχε διάκριση. Η Ράτζα Καζαμπλάνκα νίκησε την Ατλέτικο Μινέιρο (3-1), πριν χάσει στον τελικό με 2-0 από την Μπάγερν.

Η Ασία έκανε την έκπληξη το 2016, όταν οι Kashima Antlers από την Ιαπωνία νίκησαν την Ατλέτικο Νασιονάλ (Κολομβία) με 3-0. Έφτασαν μέχρι τον τελικό, όπου προκάλεσαν τη Ρεάλ Μαδρίτης, οδηγώντας την στην παράταση πριν τελικά ηττηθούν με 4-2.

Η Al Ain από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ήταν η επόμενη ασιατική ομάδα που έφτασε στον τελικό, χάρη σε μια δραματική πρόκριση στα πέναλτι επί της Ρίβερ Πλέιτ το 2018. Τρία χρόνια αργότερα, η Al-Hilal από τη Σαουδική Αραβία τερμάτισε δεύτερη, αφού απέκλεισε τη Φλαμένγκο αλλά ηττήθηκε από τη Ρεάλ Μαδρίτης στον τελικό.

Ενδιάμεσα, το 2020, η Tigres από το Μεξικό έγραψε ιστορία ως η πρώτη ομάδα από τη CONCACAF που έφτασε στον τελικό. Νίκησε την Παλμέιρας (1-0) στον ημιτελικό, αλλά ηττήθηκε με 1-0 από την Μπάγερν Μονάχου στον τελικό.

Η κορυφαία επίδοση για ομάδα από την Ωκεανία ήρθε από τη Auckland City (Νέα Ζηλανδία), που είναι η μόνη από την ήπειρό της που τερμάτισε στην 3η θέση. Αυτό συνέβη το 2014, όπου απέκλεισε τις Moghreb Tétouan (Μαρόκο) και ES Sétif (Αλγερία), και νίκησε την Cruz Azul (Μεξικό) στα πέναλτι στον μικρό τελικό.

Tournoua

Πλήρης λίστα τελικών του Παγκοσμίου Κυπέλλου Συλλόγων

ΈτοςΝικητήςΦιναλίστΣκορΣυνομοσπονδία νικητή
2000CorinthiansVasco da Gama0-0 (4-3 πέναλτι)CONMEBOL
2005Sao PauloLiverpool1-0CONMEBOL
2006InternacionalBarcelona1-0CONMEBOL
2007MilanBoca Juniors4-2UEFA
2008Manchester UnitedLDU Quito1-0UEFA
2009BarcelonaEstudiantes2-1 (παρ.)UEFA
2010InterTP Mazembe3-0UEFA
2011BarcelonaSantos4-0UEFA
2012CorinthiansChelsea1-0CONMEBOL
2013Bayern MunichRaja Casablanca2-0UEFA
2014Real MadridSan Lorenzo2-0UEFA
2015BarcelonaRiver Plate3-0UEFA
2016Real MadridKashima Antlers4-2 (παρ.)UEFA
2017Real MadridGremio1-0UEFA
2018Real MadridAl-Ain4-1UEFA
2019LiverpoolFlamengo1-0 (παρ.)UEFA
2020Bayern MunichTigres UANL1-0UEFA
2021ChelseaPalmeiras2-1 (παρ.)UEFA
2022Real MadridAl-Hilal5-3UEFA
2023Manchester CityFluminense4-0UEFA

Κατανομή τίτλων ανά χώρα και συνομοσπονδία

Κατά χώρα:

ΧώραΤίτλοιΧρονιές
Ισπανία82009, 2011, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2022
Βραζιλία42000, 2005, 2006, 2012
Αγγλία42008, 2019, 2021, 2023
Ιταλία22007, 2010
Γερμανία22013, 2020

Κατά συνομοσπονδία:

ΣυνομοσπονδίαΤίτλοιΦιναλίστΤρίτη θέση
UEFA (Ευρώπη)1630
CONMEBOL (Νότια Αμερική)4115
AFC (Ασία)035
CAF (Αφρική)024
CONCACAF015
OFC (Ωκεανία)001

**Οι αποδόσεις ενδέχεται να υπόκεινται σε αλλαγές.

21+ | ΑΡΜΟΔΙΟΣ ΡΥΘΜΙΣΤΗΣ ΕΕΕΠ | ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΕΘΙΣΜΟΥ & ΑΠΩΛΕΙΑΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ| ΓΡΑΜΜΗ ΒΟΗΘΕΙΑΣ ΚΕΘΕΑ: 210 9237777 | ΠΑΙΞΕ ΥΠΕΥΘΥΝΑ